Przeprowadzający badanie lekarz sprawdza w jej trakcie m.in. to, czy pacjent jest aktualnie zdrowy. Szczepienia nie wykonuje się bowiem w trakcie aktywnej ostrej choroby przebiegającej z wysoką gorączką. Występowanie łagodnej infekcji i (lub) niewielkiej gorączki nie powinno prowadzić do przesunięcia szczepienia. Wszyscy badani studenci urodzili się w erze powszechnych szczepień przeciwko WZW typu B i do kontaktu z HBV doszło u nich po rozpoczęciu szczepienia. W Polsce podobną sytuację mamy w populacji pacjentów urodzonych w 1996 roku i później. Osoby urodzone wcześniej (obecnie 18-latki i starsi) mogły się zakazić HBV przed szczepieniem. Chorzy z niedoborem odporności oraz osoby w wieku ≥65 lat powinni otrzymać również PCV-13. Jeżeli wskazane są obie szczepionki, PCV-13 należy podać w pierwszej kolejności. WZW typu A: Może. Wskazaniem do szczepienia jest zwiększone ryzyko zachorowania na WZW typu A. HPV: Może. Szczepienie u dorosłych kobiet rozważa się 1. Pierwsze szczepienia przeciwko gruźlicy oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu B dziecko otrzymuje już w szpitalu, w pierwszej dobie swojego życia. 2. Kolejne szczepienia (w tym przeciw pneumokokom, błonicy, tężcowi, krztuścowi, WZW typu B, Hemophilus influenzea typ b i ewentualnie szczepienia zalecane), którenależy wykonać w 6 Od dziś (10 marca) na szczepienie przeciw COVID-19 mogą zapisać się osoby przewlekle chore, które są dializowane, leczą się onkologicznie lub są po przeszczepach albo są poddane przewlekłej wentylacji mechanicznej. Osoby te powinny mieć automatycznie wystawione e-skierowanie. Chcemy, żeby osoby przewlekle chore, które są najbardziej narażone na ciężki przebieg choroby COVID-19 lub śmierć z jej powodu, były zaszczepione jak najszybciej. Dlatego nie zwlekaj i zaszczep się przeciw COVID-19. Rejestracja na szczepienia osób przewlekle chorych rozpoczęła się 10 marca 2021 r., szczepienia ruszyły 15 marca IzAxr6. Poniedziałek, 15 marca 2021 (08:49) Od dzisiaj szczepieni przeciw Covid-19 są ludzie przewlekle chorzy: po zdiagnozowaniu nowotworu i w trakcie jego leczenia, dializowani, przed przeszczepami i po nich oraz mechanicznie wentylowani. To grupa około 150 tysięcy ludzi. Do grupy 1B, czyli osób przewlekle chorych, zakwalifikowano tych, których stan zdrowia zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu Covid-19, bo cierpią na poważne schorzenia. Resort zdrowia zaleca, aby osoby te otrzymały preparaty mRNA, czyli szczepionki Moderny i Pfizera. Ruszające dzisiaj szczepienia przewlekle chorych obejmują ludzi w wieku poniżej 69 lat, którzy są dializowani z powodu przewlekłej niewydolności nerek, poddawani wentylacji mechanicznej, pacjentów przed i po przeszczepach komórek, tkanek i narządów, u których prowadzono leczenie immunosupresyjne, a także osoby, które po 31 grudnia 2019 rozpoczęły chemioterapię lub radioterapię albo u których zdiagnozowano nowotwór, ale leczenia jeszcze nie podjęto. Dializowani pacjenci otrzymają szczepionki w centrach dializ, pacjenci onkologiczni, którzy nie przebywają w szpitalach, dostaną zastrzyki w populacyjnych punktach szczepień, a ci hospitalizowani - na miejscu, w centrach onkologii. Osobom mechanicznie wentylowanym, które nie są w stanie udać się na szczepienie do punktu szczepień, dawkę preparatu przeciw Covid-19 poda w ich domu zespół wyjazdowy. Co istotne, pacjentów z chorobami przewlekłymi nie obejmuje zasada odraczania szczepienia o 6 miesięcy, jeśli przeszli już zakażenie SARS-CoV-2. 10 marca 2021 14:03/w Informacje, Polska Radio MaryjaDziś ruszyły zapisy na szczepienia dla osób przewlekle chorych. W poniedziałek rozpocznie się dla nich proces szczepień. Resort zdrowia zaleca, aby te osoby otrzymały preparaty Moderny i Pfizera. Do grona osób, dla których od dziś ruszyły zapisy na szczepienia, Ministerstwo Zdrowia zaliczyło pacjentów dializowanych z powodu przewlekłej niewydolności nerek oraz poddawanych wentylacji mechanicznej. Na szczepienia przeciwko COVID-19 mogą zapisać się również pacjenci po przeszczepach komórek, tkanek i narządów, u których prowadzono leczenie immunosupresyjne, jak również osoby, które rozpoczęły chemioterapię lub radioterapię po 31 grudnia 2019 r. Osoby otrzymają automatyczne skierowania, które są wystawiane przez Centrum e-Zdrowia. Jeśli nie ma przeciwwskazań do szczepienia, pacjent musi skontaktować się z wybranym punktem szczepień i umówić się na termin podania preparatu. Dializowani pacjenci otrzymają zastrzyki w centrach dializ. Chorzy na nowotwory, którzy nie przebywają w szpitalach, zaszczepią się w populacyjnych punktach szczepień, a hospitalizowani na miejscu w centrach onkologii. Pierwsze osoby mają być zaszczepione 15 marca. TV Trwam News Poradnik dla osób przewlekle chorych (grupa 1b) na temat szczepień przeciwko COVID-19. PixabayRejestracja na szczepienia przeciwko COVID-19 osób przewlekle chorych (należących do grupy 1b) ruszy 10 marca, zaś same szczepienia rozpoczną się 15 marca 2021 roku. Jakie choroby kwalifikują do tej grupy? Jak wygląda rejestracja? Jaką szczepionkę otrzymają przewlekle chorzy? Te i inne informacje znajdziecie w naszym choroby przewlekłe kwalifikują do szczepień w grupie 1b?Pacjenci przewlekle chorzy z ryzykiem ciężkiego przebiegu COVID-19, którzy zaliczają się do tzw. etapu 1B to:pacjenci dializowani z powodu przewlekłej niewydolności nerek, pacjenci z chorobą nowotworową, u których po dni r. prowadzono leczenie chemioterapią lub radioterapią, pacjenci z chorobą nowotworową, którym zdiagnozowano choroby onkologiczne, a którym jeszcze nie podjęto leczenia pacjenci po przeszczepach komórek, tkanek i narządów, u których prowadzi się leczenie immunosupresyjne, pacjenci zakwalifikowani do przeszczepów komórek, tkanek i narządów pacjenci poddawani przewlekłej wentylacji mechanicznej. Kiedy rozpocznie się rejestracja i szczepienia?Rejestracja na szczepienia osób przewlekle chorych rozpocznie się 10 marca 2021 r., same szczepienia zaś ruszą 15 marca 2021 roku. Jaką szczepionką zostaną zaszczepione osoby przewlekle chore?Według aktualnych informacji Ministerstwa Zdrowia, osoby przewlekle chore mogą być zaszczepione aktualnie dostępnymi w Polsce szczepionkami: Pfizer, Moderna oraz AstraZeneca. Gdzie można się zaszczepić?Skierowanie dla pacjentów przewlekle chorych zostanie wystawione automatycznie przez Centrum onkologiczniW przypadku pacjentów onkologicznych będących PO czynnym procesie terapii onkologicznej należy skontaktować się z wybranym punktem szczepień lub ze szpitalem tymczasowym i umówić na termin szczepienia. W przypadku pacjentów onkologicznych W TRAKCIE czynnego procesu terapii (np. radioterapii lub chemioterapii) - jeżeli nie ma przeciwwskazań do szczepienia - zostaniemy zaszczepieni w swoim ośrodku onkologicznym, w którym się leczymy lub w populacyjnych punktach szczepień. Jeśli jesteśmy w trakcie hospitalizacji, szczepionkę przyjmiemy w placówce, w której jesteśmy leczeni. Pacjenci po przeszczepach komórek, tkanek i narządów, u których prowadzi się leczenie immunosupresyjneOsoby po przeszczepach powinny skonsultować się z wybranym populacyjnym punktem szczepień (włączając szpitale węzłowo-poplacyjne i tymczasowe).Pacjenci poddawani przewlekłej wentylacji mechanicznejPacjenci mobilni Jeśli jesteś mobilny i możesz samodzielnie dotrzeć do punktu szczepień – skontaktuj się z wybranym populacyjnym punktem szczepień (włączając szpitale węzłowo-populacyjne i tymczasowe). Pacjenci niemobilni Jeśli ze względu na stan zdrowia nie możesz być szczepiony poza domem, zgłoś się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Lekarz zakwalifikuje Cię do szczepienia z wykorzystaniem mobilnego zespołu szczepień lub wyjazdowego punktu szczepień Pacjenci dializowani z powodu przewlekłej niewydolności nerekJeśli jesteś dializowany, zgłoś się do swojej stacji dializ i umów na termin wizyty. Twój lekarz zadecyduje, czy możesz być zaszczepiony. Szczepienia odbędą się w stacjach dializ z SDS lub w stacjach przy szpitalach jakimi dodatkowymi wytycznymi powinni zapoznać się pacjenci przewlekle chorzy?Pacjenci przewlekle chorzy powinni zapoznać się z dodatkowymi wytycznymi opracowanymi przez Ministerstwo Zdrowia. Przedstawiamy je poniżej z podziałem na poszczególne Chorzy, którzy zakończyli radioterapię, immunoterapię, leczenie celowane oraz chemioterapię po 31 grudnia 2019 Zaleca się, aby chorzy, którzy zakończyli leczenie systemowe z udziałem chemioterapii zgłaszali się na szczepienie nie wcześniej niż 4 tygodnie po zakończeniu Chorzy, którzy zakończyli cały proces leczenia celowanego lub immunoterapię mogą być zaszczepieni bezpośrednio po zakończeniu terapii, o ile nie wystąpią istotne działania Chorzy, którzy ukończyli radioterapię mogą być zaszczepieni bezpośrednio po zakończeniu Chorzy w trakcie czynnego leczenia onkologicznego z udziałem chemioterapii, radioterapii, immunoterapii i leczenia poddani radioterapii mogą być zaszczepieni w trakcie prowadzonego leczenia pod warunkiem wykluczenia u nich mielosupresji. Chorzy w trakcie leczenia systemowego z udziałem chemioterapii powinni być zaszczepieni między 3 a 7 dniem od podania cyklu chemioterapii. Chorzy w trakcie leczenia systemowego z udziałem chemioterapii i immunoterapii powinni być zaszczepieni między 3 a 7 dniem od podania cyklu chemioterapii. Chorzy poddani leczeniu celowanemu lub immunoterapii mogą być zaszczepieni w trakcie prowadzonej terapii niezależnie od fazy cyklu leczenia. W przypadku prowadzenia leczenia w określonych interwałach czasowych, ze względu na możliwość wystąpienia odczynów poszczepiennych zaleca się, aby szczepienie nie było wykonywane bezpośrednio przed podaniem kolejnego cyklu leczenia. Ze względu na konieczność wyznaczenia daty szczepienia w zależności od prowadzonej terapii u chorych na nowotwory zaleca się, aby chorzy w trakcie czynnego leczenia onkologicznego z udziałem chemioterapii, immunoterapii oraz radioterapii byli szczepieni w ośrodkach onkologicznych prowadzących leczenie. Pozostali chorzy powinni się zgłaszać do punktów szczepień dla pacjentów i personelu medycznego w zakresie szczepienia przeciwko COVID-19 u chorych po transplantacji szpiku/komórek krwiotwórczych).Zaleca się, aby pacjenci po przeszczepieniu szpiku/komórek krwiotwórczych zostali zaszczepieni przeciwko Covid-19 po upływie nie mniej niż 3 miesięcy od transplantacji. Leczenie immunosupresyjne u tych chorych nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia. Nie jest wymagane - od pacjenta po transplantacji narządu - zaświadczenie od lekarza transplantologa o braku przeciwwskazań do szczepienia przeciw SARS-CoV-2. Każdy pacjent po transplantacji narządu (nerka, wątroba, serce, płuco, trzustka) powinien otrzymać szczepionkę przeciwko SARS-CoV-2. Szczepionki na bazie mRNA (BioNTech/Pfizer, Moderna) lub na bazie nie replikującego wektora adenowirusa (AstraZeneca) są bezpieczne u biorców narządów. Przewlekłe leczenie immunosupresyjne, skojarzenie 2 lub 3 leków (glikokortykosteroidy+ takrolimus/cyklosporyna A+ mykofenolan sodu/mykofenola mofetylu lub + ewerolimus/ syrolimus) nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia. Zaleca się szczepienia anty-SARS-CoV-2 co najmniej jeden miesiąc po zabiegu transplantacji. W przypadku indukcji lekami powodującymi deplecję limfocytów T lub B (surowica antylimfocytarna ATG, rytuksymab) szczepienie należy wykonać 3-6 miesięcy po transplantacji. W sytuacji leczenia procesu odrzucania, szczepienie należy odroczyć o jeden miesiąc. Zaleca się szczepienie miesiąc po ustąpieniu objawów COVID-19 (optymalny czas szczepienia po przechorowaniu nie jest jeszcze określony), można je odroczyć do 90 dni po przechorowaniu COVID-19. Jeśli pacjent otrzymał pierwszą dawkę szczepionki i miał wykonany zabieg transplantacji, drugą dawkę należy podać najwcześniej jeden miesiąc po transplantacji. Inne szczepienia (np. przeciwko grypie) należy wykonać w odstępie 2 tygodni od szczepienia anty-SARS-CoV-2. Należy rozważyć opóźnienie szczepienia przeciw SARS-Cov-2 w następujących sytuacjach:● ciężka niekontrolowana ostra GvHD stopnia III – IV● stosowanie przeciwciała anty-CD20 w ciągu ostatnich 6 miesięcy● terapia CAR-T w ciągu ostatnich 6 miesięcy● leczenie ATG lub alemtuzumabem w ostatnim czasiePolecane ofertyMateriały promocyjne partnera Szczepienia przeciw COVID-19 dla osób przewlekle chorych. Od 10 marca 2021 r. pacjenci przewlekle chorzy, zaliczani do grupy 1B, mogą rejestrować się na szczepienia przeciw COVID-19. Grupa ta została rozszerzona o dodatkowych pacjentów. Większość chorych dostanie skierowanie automatycznie. W niektórych przypadkach zalecana będzie konsultacja z lekarzem prowadzącym – czy na pewno kwalifikują się na szczepienie i w jakim terminie. Szczepienia tych osób rozpoczną się 15 marca 2021 r. Osoby z chorobami współistniejącymi mają obniżoną odporność, a występujące u nich problemy zdrowotne, z którymi się borykają, to większe ryzyko ciężkich powikłań wywołanych koronawirusem. W trosce o osoby przewlekle chore, rząd w porozumieniu z Radą Medyczną zadecydowali, że będą się mogły one zaszczepić przeciw COVID-19 już od 15 marca. Większość chorych dostanie skierowanie automatycznie. W niektórych przypadkach zalecana będzie konsultacja z lekarzem prowadzącym – czy na pewno kwalifikują się na szczepienie i w jakim terminie. Zapraszamy do zapoznania się z materiałem wideo, który szczegółowo opisuje proces rejestracji osób należących do tej grupy: Kolejność szczepień wśród osób przewlekle chorych – tzw. grupy 1B W celu sprawnego przeprowadzenia szczepień wśród osób przewlekle chorych obowiązuje kolejność szczepień. Na początku szczepionkę będą mogli przyjąć: – pacjenci dializowani z powodu przewlekłej niewydolności nerek; – pacjenci z chorobą nowotworową, u których po dniu 31 grudnia 2019 r. prowadzono leczenie chemioterapią lub radioterapią; – pacjenci po przeszczepach komórek, tkanek i narządów, u których prowadzono leczenie immunosupresyjne; – pacjenci poddawani przewlekłej wentylacji mechanicznej. Dla tych pacjentów skierowania zostaną wystawione automatycznie. Grupa ta została rozszerzona o pacjentów: – u których zdiagnozowano chorobę nowotworową, a nie rozpoczęto leczenia; – którzy oczekują na dowolny przeszczep, ale jeszcze są przed operacją. Wyżej wymienieni pacjenci nie będą mieli automatycznie wystawionych e-skierowań. Ta grupa osób powinna zgłosić się po skierowanie na szczepienie do lekarza prowadzącego (np. onkologa) lub lekarza POZ. Następnie skontaktować się z punktem szczepień i umówić na wizytę. Ta grupa może rejestrować się na szczepienia tylko w punktach szczepień. Mapa punktów szczepień . Grupa 1B jak zapisać się na szczepienie? Szczegółowe informacje nt. rejestracji dla osób przewlekle chorych, można znaleźć na stronie w przeznaczonej dla tej grupy pacjentów zakładce. Jesteś pacjentem z chorobą nowotworową i w latach 2020-2021 leczono Cię chemioterapią lub radioterapią? Skierowanie na szczepienie dostaniesz automatycznie Skierowanie dla pacjentów onkologicznych zostanie wystawione automatycznie przez Centrum e-Zdrowia. Jeśli jesteś już PO czynnym procesie terapii onkologicznej – zapoznaj się z wytycznymi, – jeżeli nie ma przeciwwskazań do szczepienia, skontaktuj się z wybranym populacyjnym punktem szczepień (włączając szpitale węzłowo-populacyjne i tymczasowe) i umów termin szczepienia. Jeśli jesteś W TRAKCIE czynnego procesu terapii (np. radioterapii lub chemioterapii) – zapoznaj się z wytycznymi i w razie potrzeby skonsultuj się ze swoim lekarzem prowadzącym – jeżeli nie ma przeciwwskazań do szczepienia, zostaniesz zaszczepiony w swoim ośrodku onkologicznym lub w populacyjnych punktach szczepień Zaszczep się Skorzystaj z bezpłatnego szczepienia w wybranym przez siebie czasie. Przyjmij drugą dawkę Pamiętaj o drugiej dawce szczepienia – termin otrzymasz bezpośrednio w punkcie szczepień w dniu pierwszej dawki. Ważne! Jeśli jesteś w trakcie hospitalizacji, szczepionkę przyjmiesz w placówce, w której jesteś leczony. Jesteś pacjentem po przeszczepie komórek, tkanek, narządów i jesteś poddany leczeniu immunosupresyjnemu? Skierowanie na szczepienie dostaniesz automatycznie Skierowanie dla pacjentów po przeszczepach zostanie wystawione automatycznie przez Centrum e-Zdrowia. Zapoznaj się z wytycznymi dla pacjentów po przeszczepach Umów termin i miejsce szczepienia Skontaktuj się z wybranym populacyjnym punktem szczepień (włączając szpitale węzłowo-populacyjne i tymczasowe). Zaszczep się Skorzystaj z bezpłatnego szczepienia w wybranym przez siebie czasie. Przyjmij drugą dawkę Pamiętaj o drugiej dawce szczepienia – termin otrzymasz bezpośrednio w punkcie szczepień w dniu pierwszej dawki. Ważne! Jeśli jesteś w trakcie hospitalizacji, szczepionkę przyjmiesz w placówce, w której jesteś leczony. Jesteś pacjentem poddawanym przewlekłej wentylacji mechanicznej? Skierowanie na szczepienie dostaniesz automatycznie Skierowanie dla pacjentów wentylowanych mechanicznie zostanie wystawione automatycznie przez Centrum e-Zdrowia. Pacjenci mobilni Jeśli jesteś mobilny i możesz samodzielnie dotrzeć do punktu szczepień – skontaktuj się z wybranym populacyjnym punktem szczepień (włączając szpitale węzłowo-populacyjne i tymczasowe). Pacjenci niemobilni Jeśli ze względu na stan zdrowia nie możesz być szczepiony poza domem, zgłoś się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Lekarz zakwalifikuje Cię do szczepienia z wykorzystaniem mobilnego zespołu szczepień lub wyjazdowego punktu szczepień Przejdź kwalifikację z lekarzem Lekarz przed samym szczepieniem dokona ostatecznej kwalifikacji, czy możesz być zaszczepiony. Zaszczep się Skorzystaj z bezpłatnego szczepienia. Przyjmij drugą dawkę Pamiętaj o drugiej dawce szczepienia – termin wskaże mobilny punkt szczepień. Ważne! Jeśli jesteś w trakcie hospitalizacji, szczepionkę przyjmiesz w placówce, w której jesteś leczony. Jesteś pacjentem dializowanym? Skierowanie na szczepienie dostaniesz automatycznie Skierowanie dla pacjentów dializowanych zostanie wystawione automatycznie przez Centrum e-Zdrowia. Zgłoś się do swojej stacji dializ Umów termin w swojej stacji dializ. Przejdź kwalifikację z lekarzem Twój lekarz zadecyduje, czy możesz być zaszczepiony. Zaszczep się Skorzystaj z bezpłatnego szczepienia. Przyjmij drugą dawkę Pamiętaj o drugiej dawce szczepienia – termin otrzymasz po przyjęciu pierwszej dawki w swojej stacji dializ. Jesteś zdiagnozowanym pacjentem onkologicznym, ale nie rozpocząłeś jeszcze terapii? Zostałeś zakwalifikowany do przeszczepu, ale jeszcze nie miałeś operacji? Zgłoś się po e-skierowanie do swojego lekarza prowadzącego lub lekarza POZ. Skontaktuj się z punktem szczepień i umów na wizytę. Przejdź kwalifikację z lekarzem Lekarz przed samym szczepieniem dokona ostatecznej kwalifikacji, czy możesz być zaszczepiony. Zaszczep się. Skorzystaj z bezpłatnego szczepienia. Przyjmij drugą dawkę. Pamiętaj o drugiej dawce szczepienia – termin otrzymasz bezpośrednio w punkcie szczepień w dniu pierwszej dawki. Wspólne wytyczne dla pacjentów z grupy 1B i personelu medycznego w zakresie szczepienia przeciwko COVID-19. Kwestionariusz wstępnego wywiadu przesiewowego przed szczepieniem osób z grupy 1B przeciw COVID-19 Źródło: Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia podaje, że osoby przewlekle chore mogą szczepić się czwartą dawką szczepionki przeciwko COVID-19. Osoby przewlekle chore to jedna z grup szczególnie narażonych na ciężki przebieg COVID-19. Ministerstwo Zdrowia określiło dokładnie, kto zalicza się do tej grupy osób oraz utworzyło zasady przyjęcia kolejnej dawki szczepionki przeciwko COVID-19. Skierowanie ma być wystawione automatycznie po 150 dniach od ostatniego szczepienia. Osoby przewlekle chore mogą otrzymać czwartą dawkę Do osób chorych przewlekle, z niską odpornością, które mogą ciężej przechodzić COVID-19, zalicza się osoby: w trakcie leczenia przeciwnowotworowego po przeszczepach narządów, przyjmujące leki immunosupresyjne lub terapie biologiczne po przeszczepie komórek macierzystych w ciągu ostatnich 2 lat z umiarkowanymi lub ciężkimi zespołami pierwotnych niedoborów odporności (np. zespół DiGeorge’a, zespół Wiskotta-Aldricha) zakażone wirusem HIV leczone aktualnie dużymi dawkami kortykosteroidów lub innych leków, które mogą hamować odpowiedź immunologiczną dializowane przewlekle z powodu niewydolności nerek. Ministerstwo Zdrowia zaznacza, że jeśli od przyjęcia dawki dodatkowej minęło co najmniej 160 dni, nie dostaniemy automatycznie e-skierowania na dawkę przypominającą. Należy skontaktować się ze swoim lekarzem, żeby ocenił twój stan zdrowia i wystawił skierowanie. Umówić się na szczepienie można: poprzez aplikację mojeIKP: Dowiedz się jak ściągnąć aplikację mojeIKP na telefon dzwoniąc na bezpłatną infolinię Narodowego Programu Szczepień: 989 kontaktując się z wybranym punktem szczepień Znajdź punkt szczepień wysyłając SMS na numer 664 908 556 lub 880 333 333 o treści: SzczepimySie poprzez e-rejestrację dostępną na stronie głównej (w przypadku osób dorosłych). Przed szczepieniem należy wypełnić kwestionariusz badania przesiewowego. Można to zrobić online lub ściągnąć ze strony, wypełnić i przynieść ze sobą. Jeśli zapomnisz o kwestionariuszu, dostaniesz go w punkcie szczepień. Jaką szczepionką się zaszczepić? Osobom po dawce dodatkowej, jako szczepienie przypominające, MZ zaleca szczepionkę mRNA Pfizer-BioNTech lub Moderna. Lekarz może w indywidualnych, wyjątkowych wypadkach zalecić podanie osobie dorosłej szczepionki Johnson&Johnson. Po przyjęciu dawki przypominającej dostaje się Unijny Certyfikat COVID, który będzie ważny przez 270 dni. Czytaj też:Co analityk matematyczny powie lekarzowi? Artur Zaczyński o Radzie ds. COVID-19Czytaj też:Kiedy COVID-19 zwiększa ryzyko powikłań ciąży? Naukowcy to sprawdzili

osoby przewlekle chore szczepienia